Achtergrond en onderzoek
Het Programma Digitaal Veilig Onderwijs voert regelmatig onderzoeken uit die input geven voor het programmaplan en de activiteiten van de programmapartners. De uitkomsten worden op deze pagina gedeeld.
Nulmeting Normenkader IBP FO (2023)
In een onafhankelijk onderzoek onder 15 schoolbesturen (met samen 80.000 leerlingen) is gekeken waar zij staan ten opzichte van het Normenkader Informatiebeveiliging en Privacy voor het funderend onderwijs. Ondanks de verschillen tussen de besturen voldoet nog geen enkel schoolbestuur volledig aan de normen. De Nulmeting Normenkader IBP FO wijst op drie grote uitdagingen: 1) weinig bewustzijn over IBP bij schoolbesturen en personeel, 2) onvoldoende kennis en expertise binnen besturen, en 3) onvoldoende capaciteit voor informatiebeveiliging.
Onderzoek bewustwordingsinstrumenten IBP voor onderwijzend en onderwijsondersteunend personeel (2024)
Het onderzoek naar bewustwordingsinstrumenten voor onderwijzend en onderwijsondersteunend personeel brengt in kaart welke instrumenten beschikbaar zijn voor bewustwording rondom informatiebeveiliging en privacy, hoe deze op een effectieve manier door schoolbesturen ingezet kunnen worden en of dit voldoende is om invulling te geven aan het Normenkader IBP. Er zijn veel instrumenten, maar het simpelweg inzetten van een enkel instrument is niet genoeg om te voldoen aan het Normenkader IBP. Het normenkader vraagt om een continu bewustwordingsprogramma gericht op kennis, vaardigheden en motivatie. Schoolbesturen hebben behoefte aan ondersteuning, zoals kennisdeling via handreikingen, overzichten van instrumenten en een sectoraal kennisplatform voor het delen van ervaringen en campagnes. Het ministerie van OCW, de PO-Raad, de VO-raad, SIVON en Kennisnet kunnen hierin een belangrijke rol spelen.
Arbeidsmarkt- en impactanalyse (2024)
In 2024 zijn gelijktijdig twee onderzoeken uitgevoerd. De impactanalyse onderzoekt welke inspanningen en middelen nodig zijn om het Normenkader IBP te implementeren. De arbeidsmarktanalyse onderzoekt de beschikbaarheid van cybersecurityspecialisten die kunnen ondersteunen bij deze implementatie.
De impactanalyse laat zien dat de invoering van het normenkader veel tijd, middelen en expertise vraagt. Schoolbesturen die deze expertise niet in huis hebben, zullen dit moeten inkopen of op dit onderdeel de samenwerking zoeken met andere schoolorganisaties. De arbeidsmarktanalyse laat zien dat het tekort aan cybersecurityspecialisten in de markt de implementatie bemoeilijkt.
Concrete ondersteuning
De bovengenoemde onderzoeken onderstrepen dat schoolorganisaties voor een grote uitdaging staan en bevestigen het belang en de urgentie van Programma Digitaal Veilig Onderwijs. Het ministerie van OCW, Kennisnet, SIVON, de PO-Raad en de VO-raad werken nauw samen om schoolorganisaties te ondersteunen bij het op orde brengen van een digitaal veilige leer- en werkomgeving. Dit gebeurt door het ontwikkelen van concrete diensten, hulpmiddelen en stappenplannen, het stimuleren van samenwerking tussen scholen, schoolbesturen en regionale partners, en het aanbieden van landelijke ondersteuning en kennisdeling. Met de juiste ondersteuning en samenwerking kunnen schoolorganisaties niet alleen voldoen aan de normen voor informatiebeveiliging en privacy, maar zijn zij ook beter voorbereid op toekomstige digitale risico’s.
Voortgangsanalyse (verwacht in 2025)
Er wordt de komende tijd gewerkt aan een Voortgangsanalyse Digitaal Veilig Onderwijs, om een beeld te krijgen van waar schoolorganisaties staan bij de invoering van digitaal veilig onderwijs en om na te gaan welke voortgang zij (mede door de activiteiten vanuit het Programma DVO) boeken bij het realiseren van een digitaal veilige schoolorganisatie.